W hołdzie Żołnierzom Wyklętym

Pomnik płk. Łukasza Cieplińskiego, prezesa IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, oraz sześciu jego współpracowników, straconych razem z nim 1 marca 1951 r., został odsłonięty 17 listopada br. w centrum Rzeszowa.

11:35 19.11.2013 r.

Uroczystość poprzedziła msza św. w bazylice oo. Bernardynów, której przewodniczył biskup rzeszowski Jan Wątroba.

– To są męczennicy za wiarę świętą i za naszą niepodległość – powiedział w homilii ks. infułat Józef Sondej, prawie 100-letni kapłan, kapelan AK, kolega szkolny dwóch straconych członków IV Zarządu WiN – Mieczysława Kawalca i Józefa Rzepki.

Chylimy czoła przed waszym bohaterstwem

Po mszy św. uczestnicy uroczystości przeszli na skwer przy skrzyżowaniu al. Cieplińskiego z ul. Moniuszki, gdzie Wojciech Buczak, przewodniczący Stowarzyszenia Komitet Społeczny Budowy Pomnika płk. Łukasza Cieplińskiego, a zarazem szef Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” i przewodniczący Sejmiku Województwa Podkarpackiego, symbolicznie przekazał monument miastu.
cieplinski-10.jpg

Odsłonięcie pomnika płk. Łukasza Cieplińskiego i członków IV Zarządu WiN w Rzeszowie. Kasa Stefczyka i Fundacja im. Stefczyka wśród głównych fundatorów. Fot: Robert Cozaś

– Ten pomnik jest kolejnym krokiem w przywracaniu dobrego imienia i formą spłacenia długu wszystkim, którzy podjęli walkę z wrogami Polski podczas II wojny światowej, a następnie z reżimem komunistycznym – stwierdził Buczak. – Wielu życzliwych ludzi pomogło w tej inicjatywie. Założyliśmy sobie, żeby to był pomnik budowany z inicjatywy obywatelskiej, nie przez władze. Spotkała nas wielka życzliwość i wsparcie ze strony dobrych ludzi związanych ze spółdzielczymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi. Z Kasy Stefczyka, z Fundacji im. Stefczyka otrzymaliśmy wsparcie, które spokojnie pozwoliło na dokończenie prac związanych z wykonaniem odlewów.

Pułkowniku Łukaszu Ciepliński z podkomendnymi! Chylimy czoła przed waszym bohaterstwem! – wołał Władysław Ortyl, marszałek woj. podkarpackiego. Odsłonięcie pomnika członków IV Zarządu WiN nazwał ich „zwycięstwem zza grobu”.

Dr Łukasz Kamiński, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, w imieniu IPN oraz instytucji partnerskich: Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Ministerstwa Sprawiedliwości i Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, zapewnił, że uczynią one wszystko, aby „szczątki naszych bohaterów zostały wydobyte z bezimiennych dołów śmierci, zidentyfikowane i godnie pochowane”.

Odsłonięcia głównego pomnika dokonali wspólnie ks. infułat Józef Sondej, prezes Kasy Stefczyka Andrzej Sosnowski oraz przedstawiciele rodzin członków IV Zarządu WiN i fundatorów. Monument poświęcił bp Jan Wątroba.

Listy nadesłali m.in. prezydent Bronisław Komorowski, minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak, prezes PiS Jarosław Kaczyński oraz prof. Jan Łopuski, oficer i kronikarz AK na Rzeszowszczyźnie.
cieplinski-20.jpg

Hołd Żołnierzom Wyklętym złożyli m.in. (od prawej) Andrzej Sosnowski – prezes Kasy Stefczyka i Romuald Orzeł – prezes Fundacji im. Stefczyka. Fot: Robert Cozaś

Prezes Kasy Stefczyka: Jestem dumny

Ciąg dalszy uroczystości miał miejsce w Filharmonii Podkarpackiej. Tam przedstawiciele rodzin siedmiu bohaterów odebrali akty nominacyjne na wyższy stopień oficerski, nadane im pośmiertnie przez ministra obrony narodowej (Ciepliński został awansowany na pułkownika).

– Trochę późno, ale zawsze – gratulował rodzinom płk Czesław Naleziński, współpracownik Łukasza Cieplińskiego.

cieplinski-70.jpg

Dwudziestu głównych fundatorów zostało uhonorowanych plakietami z brązu, przedstawiającymi replikę pomnika. Fot: Robert Cozaś

Plakiety odebrali m.in. Andrzej Sosnowski – prezes Kasy Stefczyka i Romuald Orzeł – prezes Fundacji im. Franciszka Stefczyka, którzy odebrali także plakietę dla nieobecnego na uroczystości senatora Grzegorza Biereckiego, współtwórcy spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w Polsce.

Andrzej Sosnowski podkreślił, że dla niego największą nagrodą jest widok łez u osób, które przychodzą podziwiać pomnik:

– My przeminiemy, ale ważne jest, aby dla przyszłych pokoleń Polaków został ślad po bohaterach. Jestem dumny, a mówię to w imieniu swoim i tysięcy członków Kasy Stefczyka, że przyłożyliśmy rękę do tego wspaniałego dzieła. Nasza Kasa zawsze stara się włączać w dobre, pożyteczne inicjatywy. Szczególnie na sercu leży nam wszystko co buduje polską pamięć historyczną i patriotyzm. Organizatorzy mieli pewne problemy z dokończeniem tego dzieła. Kasa Stefczyka – zgodnie ze swoją tradycją – pomogła. Nie dla zysku, nie dla filantropii, lecz dla dobra wspólnego. I tak rozumiemy to dobro wspólne: wspieranie polskich, patriotycznych inicjatyw.

Owacją na stojąco uhonorowano ks. infułata Józefa Sondeja w czasie wręczania mu plakiety. Sędziwy kapłan, nawiązując do „Pieśni o fladze” Gałczyńskiego, wyraził nadzieję, że Polacy będą zawsze wybierać sztandar biało-czerwony.

cieplinski-80.jpg

Uroczystość zakończył koncert w hołdzie Żołnierzom Wyklętym. Fot: Robert Cozaś

80 ofiarodawców zbiorowych, 400 indywidualnych

Idea budowy w Rzeszowie pomnika upamiętniającego Łukasza Cieplińskiego i jego podkomendnych zrodziła się w 2008 r. Pomnik składa się z kilku elementów – odlanej w brązie ponad trzymetrowej postaci płk. Cieplińskiego, popiersi sześciu członków IV Zarządu WiN, którzy zginęli wraz z nim: Józefa Batorego, Franciszka Błażeja, Karola Chmiela, Mieczysława Kawalca, Adama Lazarowicza oraz Józefa Rzepki, jak również tablicy, na której wyryto jeden z ostatnich grypsów Cieplińskiego do syna. Pomnik został wykonany w krakowskiej pracowni profesora Karola Badyny.