Małżeństwo przez pełnomocnika

Czy pełnomocnik może złożyć oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński za jednego z przyszłych małżonków?

13:11 23.09.2014 r.

Tak, zgodnie z art. 6 k.r.o. sąd z ważnych powodów może zezwolić, żeby oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński lub oświadczenie – w którym mężczyzna i kobieta zawierający związek małżeński, podlegający prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego, w obecności duchownego oświadczą wolę jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego prawu polskiemu i kierownik urzędu stanu cywilnego następnie sporządzi akt małżeństwa – zostało złożone przez pełnomocnika.

Pełnomocnik składa w imieniu osoby zawierającej małżeństwo odpowiednie oświadczenie. Pełnomocnictwo jest tylko do złożenia oświadczenia woli o wstąpieniu w związek małżeński. Pełnomocnik nie jest upoważniony do innych czynności związanych z samym aktem małżeństwa (nie otrzymuje praw przysługujących małżonkowi). Co do nazwiska współmałżonka i dzieci wykracza poza zakres pełnomocnictwa.

Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym i wymieniać osobę, z którą małżeństwo ma być zawarte w sposób umożliwiający identyfikację tej osoby. Jeżeli ta forma nie została zachowana, to pełnomocnictwo jest nieważne. Wymagane jest poświadczone przez podpis notariusza.
para-slub-zdjecie-oryginalne.jpg

Niedopuszczalne jest zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika przez oboje przyszłych małżonków.

Zgodnie z uchwałą SN za ważne powody należy uznać tylko takie okoliczności, które w świetle zasad współżycia społecznego usprawiedliwiają odstąpienie od obowiązku jednoczesnego stawienia się przyszłych małżonków przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego dla złożenia oświadczenia, że wstępują ze sobą w związek małżeński. Żadna zatem z góry określona sytuacja osoby ubiegającej się o zezwolenie jej na złożenie przez pełnomocnika oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński, w szczególności także fakt jej zamieszkiwania za granicą oraz związane z tym trudności w przyjeździe do Polski, nie mogą być same przez się uznane za ważne powody w rozumieniu powołanego przepisu. Okolicznościami takimi mogą być, np. misja szczególna, obłożna choroba, służba wojskowa etc.

W przypadku wadliwego pełnomocnictwa jego konsekwencją może być unieważnienie małżeństwa, tj, jeżeli zostało zawarte przez pełnomocnika mimo braku stosownego zezwolenia sądu oraz w razie nieważności pełnomocnictwa albo jego skutecznego odwołania. Legitymowanym do żądania unieważnienia jest poza małżonkiem mocodawcą również prokurator. Powoływać się na wadliwe pełnomocnictwo można tylko wtedy, gdy małżonkowie nie podjęli wspólnego pożycia.

Alicja Żytny
aplikant radcowski w Dziale Prawnym Kasy Stefczyka